EKG jest podstawowym narzędziem w diagnostyce kardiologicznej - dowiedz się więcej na jego temat

Czym jest badanie EKG?

Zapis EKG przedstawia aktywność elektryczną serca. Wielkość napięcia elektrycznego określona jest w miliwoltach i jest przedstawiana jako wychylenia (załamki) krzywej ekg. Załamki opisane są jako P, Q, R, S, T, U, i wskazują na depolaryzacje i repolaryzacje mięśnia serca.

Pod koniec XIX wieku Willem Einthoven uzyskał obraz EKG zbliżony do rejestrowanych obecnie. Mimo tak dużego upływu czasu badanie EKG jest istotnym i podstawowym narzędziem
diagnostycznym w medycynie.

Nowoczesne aparaty elektrokardiograficzne dzięki zastosowaniu filtrów pozwalają na otrzymanie badania EKG o bardzo dobrej jakości zapisu.

Zapis ekg rejestrowany jest na papierze milimetrowym, najczęściej przy przesuwie 25mm/s, rzadziej 50 mm/s znacznie rzadziej przy innych prędkościach, np.: 10 mm/s. Wzmocnienie zapisu, czyli cechę, zwiększa się przy małych amplitudach załamków. Standardowa cecha to 10 mm/1 mV.

W klasycznym zapisie EKG wykorzystuje się układ 12 odprowadzeń. Pozwalają one na „śledzenie” szerzenia się fali pobudzenia w poszczególnych obszarach mięśnia sercowego. Możliwe jest zastosowanie dodatkowych układów odprowadzeń. Daje to możliwość dokładniejszej analizy zmian zaobserwowanych w ekg.

Inne niż klasyczne zapisy EKG

Długotrwały zapis ekg, Długotrwałe zewnętrzne rejestratory holterowskie pozwalają na uzyskanie wielodobowego zapisu ekg. Możliwe jest wówczas rozpoznanie występowania zaburzeń rytmu serca czy przewodzenia. Przeprowadzenie takiej rejestracji podczas niektórych czynności jak np.: podczas aktywności rekreacyjno-sportowej, jak: biegi, pływanie, wspinaczka itp. jest niezmiernie trudne, zwykle niemożliwe z uwagi na trudności techniczne związane z uzyskaniem prawidłowej jakości obrazów.

Ponadto nie zawsze w okresie rejestracji ekg, nawet kilku tygodniowej, badany będzie odczuwał dolegliwości lub też wystąpią zaburzenia pracy serca.

W pewnym zakresie problem ten może być rozwiązany dzięki zastosowaniu rejestratorów zdarzeń, telemetrii w czasie rzeczywistym czy wszczepialnych rejestratorów umieszczanych podskórnie na okres kilku lat.

Urządzenia te dedykowane są osobom zgłaszającym występowania zaburzeń rytmu serca. Często dolegliwości podawane przez badanych mogą być tak istotne, że rozszerzenie badań
diagnostycznych o długotrwale monitorowanie wydaje się istotne. Urządzenia te mogą być bardzo przydatne i umożliwić rozpoznanie wielu nieprawidłowości pracy serca.

Niekiedy jednak, zastosowanie ich jest niezmiernie trudne, niewygodne i uciążliwe dla badanego. Tak może być podczas długotrwałych podróży, wykonywania ćwiczeń fizycznych czy podczas zwykłego spotkania towarzyskiego. Czy zatem istnieje możliwość rejestracji ekg w tych i podobnych sytuacjach?

Jakie zmiany są możliwe do stwierdzenia dzięki badaniu EKG?

Klasyczny zapis ekg umożliwia wykazanie wielu zmian, które łącznie z obrazem klinicznym mogą być istotne w postawieniu prawidłowego rozpoznania. Mogą to być zmiany wskazujące na niedokrwienie mięśnia serca, martwicy (zawału), wystąpienia przerostu czy przeciążenia jam serca, zaburzeń elektrolitowych czy nieprawidłowego działania niektórych leków. Możliwe jest także wykazanie dodatkowych dróg przewodzenia impulsów, a także zburzeń ich wytwarzania czy przewodzenia.

Również długotrwałe monitorowanie posiada dużą wartość diagnostyczną, zwłaszcza w rozpoznaniu występowania szybkich rytmów serca, a także zaburzeń przewodnictwa i automatyzmu. Możliwe jest stwierdzenie występowania częstoskurczów, różnicowanie ich w odniesieniu do miejsca i mechanizmu powstania.

Wykazanie rodzaju zaburzeń rytmu serca umożliwia zastosowanie właściwego leczenia. Już obecnie wiele urządzeń posiada aplikacje umożliwiającą stwierdzenie takiej arytmii jak np.:
migotanie przedsionków. Jest to o tyle istotne, że wówczas mogą istnieć wskazania do zastosowania leczenia przeciwzakrzepowego.

Tym niemniej poszukiwanie występowania migotania czy trzepotania przedsionków u młodych osób, mimo że istotne, nie ogranicza badań. Nie wykazanie takiej arytmii nie zamyka procesu diagnostycznego. Często wskazuje na potrzebę dalszych często długotrwałych analiz.

Wydaje się, że każda zatem metoda rejestracji ekg, która będzie pomocna w postawieniu prawidłowego rozpoznania, jest ważna.

Czy badanie ekg jest najważniejsze i czy w oparciu o nie możemy być pewni co do postawionego rozpoznania?

Oczywiście badanie ekg jest niezmiernie ważne i w wielu przypadkach skraca proces diagnostyczny umożliwiając postawienie szybkiego rozpoznania.

Co zatem jest ważne i na co powinniśmy zwrócić szczególną uwagę?

Poszczególne badania diagnostyczne takie jak np.: ekg, badania laboratoryjne i inne, muszą być rozpatrywane w oparciu o analizę podawanych przez pacjenta dolegliwości , informacji o okolicznościach ich występowania, wskazaniu na inne dane, które są ważne w rozumieniu badanego.

Nie uwzględnienie wywiadu (anamnezy), chociażby w odniesieniu do istotnych dla badanego informacji może znacząco utrudnić proces diagnostyczny. Stąd też przeprowadzenie analizy zapisu ekg bez wcześniejszej informacji o badanym może być niepełne.

Należy uwzględnić wszelkie zgłaszane przez badanego dolegliwości jakie wystąpiły bezpośrednio przed , w czasie i po rejestracji, takie jak np.: omdlenie, osłabienie, „mroczki” przed oczami, zawroty głowy układowe i nieukładowe, zaburzenia pracy serca, słabość, bóle w kl piersiowej.

Należy podać w jakich okolicznościach był przeprowadzony zapis., np.: podczas wysiłku, biegu, jazdy na rowerze, pływania, odpoczynku, w czasie podroży, lotu samolotem, długiej jazdy samochodem oraz podczas innych wyszczególnionych przez badanego sytuacji.